 |
จอมพล ป. พิบูลสงคราม และท่านผู้หญิงละเอียด พิบูลสงคราม เดินทางมาตรวจราชการที่จังหวัดเชียงใหม่ และได้ทำพิธีเป.ดสมาคมส่งเสริมวัฒนธรรมสตรีศรีลานนาไทย เมื่อพ.ศ. 2489 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
จอมพล ป. พิบูลสงคราม นายกรัฐมนตรีคนที่ 3 ของสยาม เดิมชื่อ แป.ก ขีตะสังคะ ท่านจบการศึกษาชั้นมัธยมที่โรงเรียนวัดเขมาภิรตาราม จังหวัดนนทบุรี หลังจากนั้นได้เข้าเรียนในโรงเรียนนายร้อยทหารบก โรงเรียนเหล่าทหารป.นใหญ่ และโรงเรียนเสนาธิการทหารบกรุ่นที่ 10 ในป. พ.ศ. 2467 ได้เดินทางไป.ึกษาต่อ ณ ป.ะเทศฝรั่งเศส เมื่อกลับมาถึงสยามท่านได้ดำรงตำแหน่งเป.นหัวหน้ากองตรวจอากาศสำหรับทดลอง กรมจเรทหารป.นใหญ่ ได้รับบรรดาศักดิ์และราชทินนามเป.นหลวงพิบูลสงครามและพันตรีหลวงพิบูลสงครามตามลำดับ นอกจากทำงานป.ะจำแล้ว ท่านยังเป.นอาจารย์สอนในโรงเรียนเสนาธิการทหารบกและโรงเรียนทหารป.นใหญ่ รวมทั้งเขียนบทความด้านการทหารป.นใหญ่เผยแพร่ในวารสารด้านทหารอีกด้วย
ในป.พ.ศ. 2469 ขณะที่ศึกษาอยู่ ณ ป.ะเทศฝรั่งเศส ท่านกับนักเรียนไทยอีก 7 คน ที่เรียนในยุโรป.ด้ร่วมกันก่อตั้งคณะราษฎร ซึ่งเป.นคณะที่ทำการเป.ี่ยนแป.งการป.ครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์มาเป.นระบอบป.ะชาธิป.ตย ในป. พ.ศ. 2475
หลังจากการป.ิวัติ 2475 ท่านได้เริ่มทำงานทางการเมืองในตำแหน่งต่างๆ ไป.ร้อมกับการทำงานทางการทหาร เช่น มีตำแหน่งเป.นกรรมการราษฎรในคณะผู้บริหารราชการแผ่นดิน พร้อมกับการคุมกำลังทัพในตำแหน่งรองผู้บัญชาการทหารป.นใหญ่ เป.นรัฐมนตรีลอยในสมัยที่พระยามโนป.รณ์นิติธาดาเป.นนายกรัฐมนตรีและเป.นรัฐมนตรีกลาโหมในรัฐบาลนายพันเอกพระยาพหลพลพยุหเสนา ตำแหน่งทางการเมืองสูงสุด คือ การเป.นนายกรัฐมนตรีและดำรงตำแหน่งถึง 2 สมัย คือ สมัยแรก ระหว่างป. พ.ศ. 2481-2487 และสมัยที่ 2 ระหว่างป. พ.ศ. 2491-2500 รวมสองสมัยเป.นเวลา 15 ป. นับว่าเป.นนายกรัฐมนตรีที่อยู่ในตำแหน่งนานที่สุด
เมื่อวันที่ 16 กันยายน พ.ศ. 2500 จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ ผู้บัญชาการทหารบกและรัฐมนตรีกลาโหมในขณะนั้นได้ทำการป.ิวัติยึดอำนาจ ทำให้จอมพล ป. พิบูลสงครามและครอบครัวต้องลี้ภัยออกนอกป.ะเทศ ไป.ยู่ ณ ป.ะเทศกัมพูชา และญี่ป.่น ตามลำดับ
ท่านได้ถึงแก่อสัญกรรม ณ ป.ะเทศญี่ป.่นเมื่อวันที่ 11 มิถุนายน พ.ศ. 2507
งานที่ทำให้ท่านมีชื่อเสียงมาก คือ การสร้างชาติไทย ในสมัยที่ท่านดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีสมัยแรก การดำเนินการครั้งนี้แม้จะใช้เวลาเพียง 6 ป.เท่านั้น และนโยบายบางอย่างได้เลิกล้มไป.ลังจากที่ท่านพ้นจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรีในระยะแรกไป.ล้วก็ตาม แต่นโยบายบางอย่างยังมีผลต่อโครงสร้างความคิด วัฒนธรรมของไทยในด้านต่างๆ เช่น การแต่งกาย การกินอยู่ ภาษาและวรรณคดีของคนไทยทั่วทั้งป.ะเทศ
การดำเนินนโยบายดังกล่าว รัฐบาลจะสั่งงานออกมาในรูป.องรัฐนิยม สภาวัฒนธรรมแห่งชาติ ป.ะกาศของสำนักนายกรัฐมนตรี และโครงการบำรุงราษฏร ของนายกรัฐมนตรี คำขวัญหนึ่งที่ดูจะสะท้อนการดำเนินนโยบายของจอมพล ป. พิบูลสงครามได้เป.นอย่างดี คือ เชื่อผู้นำ ชาติพ้นภัย ในที่นี้จะขอยกตัวอย่างการดำเนินนโยบายการสร้างชาติไทย ดังนี้
การออกรัฐนิยม รัฐนิยมเป.ียบเสมือนป.ะกาศิตของรัฐบาลที่ป.ะชาชนต้องพร้อมใจกันป.ิบัติ ในช่วงระยะเวลา 6 ป. ที่รัฐบาลได้ออกรัฐนิยมทั้งสิ้น 12 ฉบับ เช่น การเป.ี่ยนชื่อป.ะเทศจากสยามเป.นไทย เพื่อให้ต้องตามชื่อชนชาติ ป.ะชาชนไทยต้องรู้จักเคารพธงชาติ เพลงชาติ และเพลงสรรเสริญพระบารมี มีการออกระเบียบไว้อย่างชัดเจนว่า ต้องเคารพเวลาใด และวาระใด วางระเบียบในเรื่องการแต่งกายให้เรียบร้อย เป.นต้น
สภาวัฒนธรรม สภาดังกล่าวนี้ตั้งขึ้นเนื่องจากมองเห็นความจำเป.นของการส่งเสริมวัฒนธรรมของชาติ ดังนั้นจึงได้มีการจัดตั้งสภาวัฒนธรรมขึ้นตามพระราชบัญญัติวัฒนธรรมแห่งชาติ พุทธศักราช 2485 โดยแบ่งงานเป.น 5 สำนัก คือ
1.สำนักวัฒนธรรมทางจิตใจ เช่น ตราพระราชบัญญัติจัดงานให้ผู้ไร้อาชีพ เดือนกันยายน พ.ศ. 2484 และนโยบายการกินดีอยู่ดีด้วยการอบรมสั่งสอนให้ป.ะชาชนรู้จักกินหมู เป.ด ไก่ เนื้อ ผัก ไข่ไก่ ไม่ใช่กินข้าวกับน้ำพริก หรือกินสัตว์เลื้อยคลานที่ไม่สมควรเป.นอาหารเป.นต้น
2.การสร้างชาติทางระเบียบป.ะเพณี เช่นป.ะกาศให้วันที่ 24 มิถุนายน ของทุกป.เป.นวันชาติ เป.ี่ยนป.ใหม่จากวันสงกรานต์ที่ 13 เมษายน มาเป.นวันที่ 1 มกราคม การยกเลิกบรรดาศักดิ์ตั้งแต่ชั้นเจ้าพระยา พระยา พระ หลวง ขุน ตั้งแต่วันที่ 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2485 และป.ะกาศกระทรวงมหาดไทยแนะนำให้คนไทยแต่ตัวตามระเบียบที่วางไว้ เพื่อให้เป.นที่เชิดหน้าชูตาของชาติ เช่น ผู้ชายต้องสวมหมวก รองเท้า หุ้มส้นถุงเท้า เสื้อนอกและกางเกงขายาว ผู้หญิงมีหมวก กระโป.ง เสื้อนอกคลุมไหล่ รองเท้าหุ้มส้นหรือรัดส้น เป.นต้น
3.การสร้างชาติทางศิลป.รรม เช่น การออกพระราชกฤษฎีกากำหนดวัฒนธรรมแห่งชาติ พ.ศ. 2485 มาตราที่ 9 ที่ว่า คนไทยจะต้องส่งเสริมความเจริญก้าวหน้าทางศิลป.รรม มีการตั้งมหาวิทยาลัยศิลป.กร ในป. พ.ศ. 2486 กำหนดให้มีการรำวงมาตรฐาน และสนับสนุนให้ข้าราชการหญิงชายได้หยุดงานในวันพุธบ่ายเพื่อฝึกซ้อมรำวง สร้างวัฒนธรรมกัน เป.นต้น
4.การสร้างชาติทางวรรณกรรม รัฐบาลถือว่าชาติที่เจริญ คนต้องรู้หนังสือ จึงจัดให้มีการส่งเสริมการศึกษาผู้ใหญ่ และการป.ับป.ุงตัวอักษรไทยให้มีความกะทัดรัด เรียนง่าย อ่านง่าย โดยตัดสระที่ซ้ำและไม่งดงามเสีย เช่น งดใช้สระ ใ ฤ ฤา ฦ ฦา งดใช้พยัญชนะ ฃ ฅ ฌ ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ณ ศ ษ และ ฬ วางระเบียบการใช้คำต่างๆ เช่นคำสรรพนาม บุรุษที่ 1 ให้ใช้คำว่า ฉัน และท่าน สำหรับบุรุษที่ 2 เป.นต้น
5.การสร้างชาติทางสตรี รัฐบาลมีจุดมุ่งหมายยกฐานะสตรีให้เท่าเทียมชาย เช่นมีการจัดตั้งกองทหารหญิง โรงเรียนนายร้อยและนายสิบสำหรับผู้หญิง และการออกป.ะกาศเรื่องวัฒนธรรมผัวเมีย เป.นต้น แม้ในเชียงใหม่ยังได้มีการตั้งสมาคมส่งเสริมวัฒนธรรมสตรีศรีลานนาไทยตามนโยบายการสร้างชาติทางสตรีของรัฐบาลด้วย
การดำเนินนโยบายของรัฐบาลป.ะสบความสำเร็จอย่างมาก ก็เพราะมีสื่อทั้งวิทยุและหนังสือพิมพ์ช่วยในการเผยแพร่อย่างกว้างขวาง และแม้ว่าเมื่อจอมพลป. พิบูลสงคราม ได้พ้นตำแหน่งไป.ล้ว มีคำสั่งของรัฐบาลชุดใหม่ให้ยกเลิกนโยบายการสร้างชาติดังกล่าวแล้วก็ตาม แต่ระเบียบป.ะเพณีบางอย่างก็ยังคงอยู่
รายการอ้างอิง
ชาญวิทย์ เกษตรศิริ (บรรณาธิการ). (2544). จอมพลป. พิบูลสงคราม
กับการเมืองไทยสมัยใหม่. กรุงเทพฯ: มูลนิธิโครงการ
ตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์.
แถมสุข นุ่มนนท์. (2519, มิถุนายน-กันยายน). การเมืองไทย
ยุคเชื่อผู้นำ. วารสารธรรมศาสตร์, 6(1). |
|
|
 |
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.สำนักหอสมุด |
 |
เชียงใหม่ |
 |
ntic@lib.cmu.ac.th |
|
|
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.สำนักบริการเทคโนโลยีสารสนเทศ |
|
เชียงใหม่ |
|
itsc@itsc.cmu.ac.th |
|
|
 |
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ , ผู้ให้ทุนสนับสนุน
อุษณีย์ ธงไชย, ที่ป.ึกษาและผู้เชี่ยวชาญป.ะจำโครงการ |
|
|
 |
2489 |
|
|
 |
image/jpeg(.jpeg .jpe .jpg) |
|
|
 |
1 ภาพ; ขาวดำ; 8x10 นิ้ว |
|
|
 |
BS-CM-PS003 |
|
|
 |
ท่านอาจจะบันทึกหรือพิมพ์รูปภาพเพื่อการวิจัยและการศึกษาค้นคว้า ถ้าท่านต้องการใช้สำหรับวัตถุประสงค์อื่น ท่านต้องติดต่อสำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เพื่อขออนุญาตใช้ |
|
|
|
กลับไปหน้าแสดงรายการภาพ
)
คลิกที่รูปด้านบนเพื่อดูรูปขนาดใหญ่
