
ส้ายอดมะขาม หรือส้ายอดบ่าขาม เป็นส้าผักชนิดหนึ่ง คือยำยอดมะขามอ่อน บางสูตรต้มปลาร้า กะปิ หมูสับด้วยกัน ใช้พริกแห้งย่างไฟ โรยหน้าด้วยแคบหมู หอมแดงเจียวและกระเทียมเจียว แทนที่จะใช้วิธีผัดเครื่องแกงในน้ำมันพืช และใส่หมูสับลงผัด บางสูตรใช้เนื้อควาย หรือเนื้อวัวแทนเนื้อหมู บางสูตรใช้ปลากระป๋องแทนเนื้อหมู และเนื้อวัวควาย (ศรีวรรณ จำรัส, สัมภาษณ์, 14 มิถุนายน 2550; รัตนา พรหมพิชัย, 2542, หน้า 6809)
ส่วนผสม | |||
1. | ยอดมะขาม | 2 | ถ้วย |
2. | เนื้อหมูบด | 50 | กรัม |
3. | มะเขือเทศลุกใหญ่ | 3 | |
4. | หอมหัวใหญ่ | 1 | หัว |
5. | น้ำตาลทราย | 2 | ช้อนโต๊ะ |
6. | กระเทียมสับ | 1 | ช้อนโต๊ะ |
7. | น้ำมันพืช | 2 | ช้อนโต๊ะ |
เครื่องแกง | |||
1. | พริกขี้หนูแห้ง | 15 | เม็ด |
2. | กระเทียม | 10 | กลีบ |
3. | หอมแดง | 5 | หัว |
4. | ข่าหั่น | 1 | ช้อนชา |
5. | ตะไคร้ซอย | 1 | ช้อนโต๊ะ |
6. | กะปิ | 1 | ช้อนชา |
7. | ปลาร้าต้มสุก | 1 | ช้อนโต๊ะ |
8. | เกลือ | 1/2 | ช้อนชา |
วิธีการทำ

1
2
3

4

5

1. โขลกเครื่องแกงรวมกันให้ละเอียด
2. เจียวกระเทียมกับน้ำมัน ใส่เครื่องแกงลงผัดให้หอม
3. ใส่หมูสับลงผัด ผัดจนหมูสุก ใส่น้ำปลาร้าต้มสุก น้ำตาลทราย พอเดือด ตักใส่ชาม พักไว้ให้เย็น
4. ใส่หอมใหญ่ มะเขือเทศ ลงในชามเครื่องปรุง คลุกเคล้าให้เข้ากัน
5. ใส่ยอดมะขาม คลุกเคล้าเบาๆ ให้เข้ากัน
2. เจียวกระเทียมกับน้ำมัน ใส่เครื่องแกงลงผัดให้หอม
3. ใส่หมูสับลงผัด ผัดจนหมูสุก ใส่น้ำปลาร้าต้มสุก น้ำตาลทราย พอเดือด ตักใส่ชาม พักไว้ให้เย็น
4. ใส่หอมใหญ่ มะเขือเทศ ลงในชามเครื่องปรุง คลุกเคล้าให้เข้ากัน
5. ใส่ยอดมะขาม คลุกเคล้าเบาๆ ให้เข้ากัน
รายการอ้างอิง |
รัตนา พรหมพิชัย. (2542). ส้ายอดบ่าขาม. ใน สารานุกรมวัฒนธรรมไทย ภาคเหนือ (เล่ม 13, หน้า 6809). กรุงเทพฯ: มูลนิธิสารานุกรมวัฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพาณิชย์. |