|
|
ผักเผ็ด
|
|
| ผักคราด ผักคราดหัวแหวน (รัตนา พรหมพิชัย, 2542, 4125) ผักเผ็ด (ภาคเหนือ) ผักตุ้มหู (ใต้) หญ้าตุ้มหู อึ้งฮวยเกี้ย (จีน) (กัญจนา ดีวิเศษ และคณะ, 2548, 111) | |
|
| ต้น เป็นพืชล้มลุกลำต้นสูง 20 30 เซนติเมตร หรือทอดไปตามดินเล็กน้อยแต่ปลายชูขึ้น ลำต้นกลมอวบน้ำ มีสีเขียวม่วงแดงปนเข้ม ลำต้นอ่อนมีขนปกคลุมเล็กน้อย สามารถออกรากตามข้อของต้น
ใบ เป็นใบเดี่ยวออกตรงข้ามกันรูปสามเหลี่ยมขอบใบหยัก ก้านใบยาว ผิวใบสากมีขนใบกว้าง 3 4 เซ็นติเมตร ยาว 3 6 เซ็นติเมตร
ดอก ออกตามซอกใบและปลายกิ่ง เป็นช่อกระจุกสีเหลือง ลักษณะกลม ปลายแหลมคล้ายหัวแหวน ก้านดอกยาว ดอกย่อยมี 2 วง วงนอกเป็นตัวเมีย วงในเป็นดอกสมบูรณ์เพศ
ผล เป็นผลแห้ง รูปไข่
(กัญจนา ดีวิเศษ และคณะ, 2548, 111) | |
|
|
แคลเซียม ฟอสฟอรัส ธาตุเหล็ก วิตามินเอ บี 1 วิตามินซี คาร์โบไฮเดรต โปรตีน และไขมัน (ผักพื้นบ้าน อาหารพื้นเมือง, 2550, 41)
|
จีนใช้สกัดเป็นยาชา สรรพคุณแก้พิษตามทวาร แก้ริดสีดวง แก้ผอมเหลือง แก้เด็กตัวร้อน ต้นสดตำผสมเหล้า หรือน้ำส้มสายชู อมแก้ฝีในคอ ต่อมน้ำลายอักเสบ แก้ไข้แก้ปวดฟัน รสเผ็ดร้อน ช่วยเจริญอาหาร ช่วยขับลม ช่วยย่อยอาหารได้ (กัญจนา ดีวิเศษ และคณะ, 2548, 110; องค์การสวนพฤกษศาสตร์, 2547) รากผักเผ็ดเป็นยาถ่าย ใช้ต้มน้ำ อมบ้วนปาก แก้อักเสบในช่องปาก และแก้อาหารเจ็บคอ (รัตนา พรหมพิชัย, 2542, 4125)
ทางเภสัชกรรมล้านนา ใช้ผักเผ็ดเป็นส่วนประกอบในตำรับยาเกี่ยวไฟ ยามะเร็งครุดตาแตก (ยารักษาโรคลมปัจจุบัน ซึ่งคาดว่ามีอาการลมออกตา ทำให้ตาแดง มีอาการปวดแสบปวดร้อน)(รัตนา พรหมพิชัย, 2542, 4125)
| |
|
| ตลอดปี | |
|
|
|
|
กัญจนา ดีวิเศษ และคณะ, ผู้รวบรวม. (2548). ผักพื้นบ้านภาคเหนือ. เพ็ญนภา ทรัพย์เจริญ บรรณาธิการ. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: ศูนย์พัฒนาตำราการแพทย์แผนไทย. ผักพื้นบ้าน อาหารพื้นเมือง. (2550). กรุงเทพฯ: บริษัท ฟ้าอภัย จำกัด. องค์การสวนพฤกษศาสตร์. (2547). สวนพฤกษศาสตร์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์. เชียงใหม่: องค์การสวนพฤกษศาสตร์. | |
|
|
|
|
|