|
|
เห็ดตับเต่า
|
|
| เห็ดห้า (ภาคเหนือ) เพราะมักขึ้นบริเวณพุ่มต้นหว้า ซึ่งชาวเหนือเรียกว่า ต้นห้า (กัญจนา ดีวิเศษ และคณะ, ผู้รวบรวม, 2548, 241) เห็ดผึ้ง เห็ดน้ำผึ้ง (ภาคอีสาน) (ผักพื้นบ้าน อาหารไทย, 2548, 174) เห็ดกลางดง (ทวีทอง หงษ์วิวัฒน์, 2547, 202) | |
|
| หมวกเห็ด เป็นรูปกระทะคว่ำ ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 12-30 เซนติเมตร ดอกอ่อน มีขนละเอียดคล้ายกำมะหยี่สีน้ำตาล เมื่อบานเต็มที่ ตรงกลางหมวกเว้าเล็กน้อย ผิวสีน้ำตาลเข้มอมเหลืองอ่อน ปริแตกเป็นแห่งๆ สีเหลือง ปากรูเชื่อมติดเป็นเนื้อเดียวกัน เมื่อบานเต็มที่ รูจะเปลี่ยนเป็นสีเหลืองอมเขียวหม่นและเขียวหม่นอมน้ำตาล เนื้อในเห็ด เมื่อถูกตัดหรือถูกอากาศ จะเปลี่ยนเป็นสีน้ำเงินอมเขียว โดยเฉพาะบริเวณเหนือรูขึ้นไป จนเกือบถึงผิวหมวก และบริเวณก้านตอนบน
ก้าน อวบใหญ่สีน้ำตาลอมเหลืองยาว 4-8 เซนติเมตร เส้นผ่าศูนย์กลาง 3-4 เซนติเมตร โคนก้านโป่งเป็นกระเปาะ บางส่วนนูนและเว้าเป็นร่องล฿ก ผิวมันละเอียดคล้ายกำมะหยี่สีน้ำตาลเช่นเดียวกับหมวก
สปอร์ ค่นอข้างกลม มีสีน้ำตาลอมเขียวอ่อน ขนาด 5.2-6.2 x 6.6-9.4 ไมโครเมตร ผิวเรียบ ผนังบาง
การขยายพันธุ์ ใช้สปอร์ ขึ้นเองตามธรรมชาติ
ชอบขึ้นตามพื้นที่ที่มีความชื้นเหมาะสมตามป่าเบญจพรรณและป่าเต็งรัง (ป่าแพะ) (กัญจนา ดีวิเศษ และคณะ, ผู้รวบรวม, 2548, 241)
| |
|
|
เห็ดตับเต่า 100 กรัม มีเหล็ก 19.9 มิลลิกรัม โพแทสเซียม 399 มิลลิกรัม ฟอสฟอรัส 15 มิลลิกรัม (ผักพื้นบ้าน อาหารไทย, 2548, 174)
ข้อมูลทางอาหาร
ชาวล้านนานิยมนำมาปรุงเป็นแกงเห็ดตับเต่า หรือแกงเห็ดห้า นิยมใส่ยอดมะขามอ่อน หรือยอดมะม่าด้วย (ดีกิจ กัณทะกาลังค์, 2550, สัมภาษณ์)
|
ช่วยบำรุงร่างกาย บำรุงกำลัง กระจายโลหิต ดับพิษร้อนภายใน (วุฒิ วุฒิธรรมเวช, 2540, 493; กัญจนา ดีวิเศษ และคณะ, ผู้รวบรวม, 2548, 241) | |
|
| ช่วงฤดูฝน เดือนมิถุนายนจนถึงสิ้นฤดูฝน (กัญจนา ดีวิเศษ และคณะ, ผู้รวบรวม, 2548, 241) | |
|
|
|
|
กัญจนา ดีวิเศษ และคณะ, ผู้รวบรวม. (2548). ผักพื้นบ้านภาคเหนือ. เพ็ญนภา ทรัพย์เจริญ บรรณาธิการ. พิมพ์ครั้งที่ 2. นนทบุรี: ศูนย์พัฒนาตำราการแพทย์แผนไทย. ดีกิจ กัณทะกาลังค์. (2550). สัมภาษณ์. 20 มิถุนายน. ทวีทอง หงษ์วิวัฒน์. (2547). สารานุกรมผัก. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: แสงแดด. ผักพื้นบ้าน อาหารไทย. (2548). กรุงเทพฯ: แสงแดด. วุฒิ วุฒิธรรมเวช. (2540). สารานุกรมสมุนไพร: รวมหลักเภสัชกรรมไทย. กรุงเทพฯ: โอเดียนสโตร์. | |
|
|
|
|
|