|
 |
มะนาว
|
|
 | บ่านาว ส้มบ่านาว (ภาคเหนือ), ลิมายนิปี (มลายู) ปะโหน่งกลยาน (กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี) โกร้ยชะม้า (เขมร) (วุฒิ วุฒิธรรมเวช, 2540, 357) หมากฟ้า (ฉาน-แม่ฮ่องสอน) ปะนอเกลมะ นอเกละ มะเน้าด์เล (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) ส้มมะนาว (ทั่วไป) (ปรียา ไตรรัตน์ณรงค์, 2547, 81) | |
|
 | มะนาว มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Lime เป็นไม้พุ่มขนาดย่อม สูงราว 2-4 เมตร กิ่งอ่อนมีหนาม ใบเดี่ยวรูปไข่ ปลายโค้งแหลมเล็กน้อย โคนมน ขอบจักโค้งเล็กๆ มีต่อมน้ำมันเล็กทั่วไป ก้านใบมีครีบเล็กๆ ออกเรียงสลับกัน ดอกเล็กสีขาว เกสรเหลือง ผลกลม ผิวสีเขียวมัน มีต่อมน้ำมัน (วุฒิ วุฒิธรรมเวช, 2540, 357)
พันธุ์มะนาวที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจ และปลูกกันในประเทศไทยในปัจจุบัน ได้แก่
1. มะนาวหนัง ผลอ่อนมีลักษณะกลมยาวหัวท้ายแหลม เมื่อโตเต็มที่ผลจะมีลักษณะกลมค่อนข้างยาว มีกลมมนบ้างเล็กน้อย ด้านหัวมีจุกเล็ก ๆ มีเปลือกค่อนข้างหนา จึงทำให้เก็บรักษาผลไว้ได้นาน
2. มะนาวไข่ มีขนาดและลักษณะคล้ายมะนาวหนังเกือบทุกอย่าง ผลอ่อนมีลักษณะกลมยาวหัวท้ายแหลม เมื่อโตเต็มที่ผลจะมีลักษณะกลมมนเป็นส่วนมาก เปลือกบาง ผลโตกว่ามะนาวหนัง
3. มะนาวแป้น เป็นมะนาวที่สามารถให้ดอกออกผลตลอดปี ผลมีขนาดกลาง ทรงผลแป้น เปลือกบาง มีหลายพันธุ์ เช่น พันธุ์แป้นรำไพ แป้นทราย เป็นต้น มนู โป้สมบูรณ์, วรรณวาท แก้วคำแสน และละออ เนียมช่วย, 2550)
| |
|
 |

มีวิตามินซี และเกลือแร่ต่างๆ ข้อมูลทางอาหารนั้น น้ำมะนาว ใช้ปรุงอาหาร โดยเฉพาะอาหารประเภทยำ น้ำพริกปลาทู น้ำพริกปลาร้า ลาบอีสาน ทำน้ำมะนาว ดื่มแก้กระหายได้เป็นอย่างดี หรือนำผลไปดอง ใช้ปรุงอาหารประเภทต้ม หรือแกงได้รสชาติดี (ปรียา ไตรรัตน์ณรงค์, 2547, 84)
|

ใบ ใช้ต้มดื่ม กัดฟอกเสมหะ ฟอกโลหิตระดู
น้ำในลูก ผสมเกลือและน้ำตาลทรายแดง จิบแก้เสมหะ แก้ไอ รับประทานแก้เลือดออกตามไรฟัน ฟอกโลหิต กัดเถาดานในท้อง ล้างเสมหะในคอ
เมล็ด คั่ว และบดเป็นผงหรือต้มดื่ม แก้ซาง ขับเสมหะ แก้พิษไข้ร้อน บำรุงน้ำดี
ราก แก้ไข ถอนพิษ แก้ไข้กลับซ้ำ ถอนพิษผิดสำแดง ฝนกับสุราทาแก้ปวดฝี แก้พิษอักเสบ (วุฒิ วุฒิธรรมเวช, 2540, 357)
| |
|
|
|
|
|
 |
ปรียา ไตรรัตน์ณรงค์. (2547). คัมภีร์ แพทย์สมุนไพร ผลไม้ สมุนไพรและพืชผักสวนครัว. กรุงเทพฯ: One World. มนู โป้สมบูรณ์, วรรณวาท แก้วคำแสน และละออ เนียมช่วย. การปลูกมะนาว. ค้นวันที่ 10 สิงหาคม 2550 จากhttp://web.ku.ac.th/agri/lemon/b1.htm วุฒิ วุฒิธรรมเวช. (2540). สารานุกรมสมุนไพร: รวมหลักเภสัชกรรมไทย. กรุงเทพฯ: โอเดียนสโตร์. | |
|
|
|
 |
|