ถั่วเน่าแข็บ เป็นเครื่องปรุงอาหารชนิดหนึ่งของชาวล้านนา ทำโดยการนำถั่วเหลืองมาต้มเปื่อยหมักไว้ประมาณ 3 วัน ให้ขึ้นราเล็กน้อย นำมาโขลกให้ละเอียด เช่นเดียวกับถั่วเน่าเมอะ แต่ถั่วเน่าแข็บ เป็นการนำเอาถั่วเหลืองต้มเปื่อยโขลก มาทำเป็นแผ่นกลมๆ บาง ขนาดกว้างประมาณ 3-4 นิ้ว นำไปตากแดดให้แห้ง ใช้ในการปรุงอาหารอย่างกะปิ (รัตนา พรหมพิชัย, 2542, 2638; สุมาลี ทะบุญ, สัมภาษณ์, 27 มิถุนายน 2550)
วิธีการทำ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
1. ล้างถั่วเหลืองให้สะอาด แช่น้ำให้พองตัว
2. ต้มน้ำเปล่า พอเดือด ใส่ถั่วเหลือง
3. ต้มด้วยไฟแรง เติมน้ำเรื่อยๆ อย่าให้แห้ง จนถั่วสุกและเปื่อย
4. หมักถั่วเหลืองต้ม
5. ห่อด้วยใบตองตึงแห้ง หมักไว้ 3 วัน ให้ถั่วขึ้นราเล็กน้อย
6. โขลกเกลือและถั่วเหลืองต้ม รวมกันให้ละเอียด ปรุงด้วยพริกย่างป่น ตักพักไว้
7. ตักถั่วลงบนใบทองกวาว เพื่อทำเป็นแผ่นวงกลม
8. ประกบใบทองกวาวอีกใบ คลึงให้ถั่วเน่าเป็นแผ่นวงกลม
9. นำแผ่นถั่วเน่าตากแดดทั้งใบทองกวาว ตากแดดจัดให้แห้ง ประมาณ 3 วัน
10. แกะใบทองกวาวออก จะได้ถั่วเน่าแข็บ หรือถั่วเน่าแผ่น
2. ต้มน้ำเปล่า พอเดือด ใส่ถั่วเหลือง
3. ต้มด้วยไฟแรง เติมน้ำเรื่อยๆ อย่าให้แห้ง จนถั่วสุกและเปื่อย
4. หมักถั่วเหลืองต้ม
5. ห่อด้วยใบตองตึงแห้ง หมักไว้ 3 วัน ให้ถั่วขึ้นราเล็กน้อย
6. โขลกเกลือและถั่วเหลืองต้ม รวมกันให้ละเอียด ปรุงด้วยพริกย่างป่น ตักพักไว้
7. ตักถั่วลงบนใบทองกวาว เพื่อทำเป็นแผ่นวงกลม
8. ประกบใบทองกวาวอีกใบ คลึงให้ถั่วเน่าเป็นแผ่นวงกลม
9. นำแผ่นถั่วเน่าตากแดดทั้งใบทองกวาว ตากแดดจัดให้แห้ง ประมาณ 3 วัน
10. แกะใบทองกวาวออก จะได้ถั่วเน่าแข็บ หรือถั่วเน่าแผ่น
เคล็ดลับในการปรุง/เลือกส่วนผสม |
เคล็ดลับในการปรุง การทำถั่วเน่าเป็นแผ่นวงกลม ให้ใช้ใบทองกวาวสด เพราะใบมีความมัน ทำให้ถั่วไม่ติดใบ เคล็ดลับในการเลือกส่วนผสม เลือกเมล็ดถั่วเหลืองที่แก่เต็มที่ |
รายการอ้างอิง |
รัตนา พรหมพิชัย. (2542).�ถั่วเน่า. ใน สารานุกรมวัฒนธรรมไทย ภาคเหนือ (เล่ม 5, หน้า 2636-2638). กรุงเทพฯ: มูลนิธิสารานุกรมวัฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพาณิชย์. |