ตำมะละกอ หรือตำบ่ากล้วยเตส หรือส้มตำ นั่นเอง ชาวล้านนานิยมรับประทานเป็นอาหารว่าง รับประทานกับข้าวเหนียวก็ได้ หากนำมะละกอมาฝานเป็นแผ่นบาง นำไปคลุกกับเครื่องปรุง ได้แก่ พริกแห้ง กะปิ กระเทียมโขลกให้ละเอียด ผสมกับปลาร้าต้มสุกหรือปลาร้าเคี่ยว โดยไม่นำมะละกอมาตำ เรียกว่า หลู้บ่ากล่วยเตส (รัตนา พรหมพิชัย, 2542, หน้า 2408; ประทุม อุ่นศรี, สัมภาษณ์, 25 มิถุนายน 2550).

วิธีการทำ

1

2

3

4

5

1. ปอกเปลือกมะละกอ สับเป็นเส้นๆ พักไว้
2. โขลก กระเทียม และพริกขี้หนู พอแตก
3. ใส่ปลาร้า น้ำตาลปี๊บ ถั่วคั่ว โขลกให้เข้ากัน
4. ใส่น้ำมะขามเปียก
5. ใส่มะละกอ โขลกและคลุกเคล้าให้เข้ากัน